Đàn mandolin là một nhạc cụ dây thuộc họ đàn dây gỗ, có nguồn gốc từ Italia vào khoảng thế kỷ 17. Đặc trưng bởi âm thanh sáng và nhẹ nhàng, đàn mandolin thường được sử dụng trong nhiều thể loại nhạc khác nhau. Từ nhạc dân gian đến nhạc cổ điển và thậm chí là nhạc pop hiện đại. Đây là loại đàn đang nhận được sự quan tâm của khá nhiều tín đồ âm nhạc. Và bài viết sau sẽ chia sẻ đến bạn một số thông tin quan trọng về loại đàn này.
Mandolin là gì?
Nhìn thoáng qua chiếc đàn Mandolin, nhiều người sẽ nhầm lẫn nó là một cây đàn guitar. Nhưng kỳ thực, loại đàn này có nhiều điểm khác biệt, từ cấu tạo bên ngoài đến âm thanh phát ra. Cụ thể:
Khái niệm
Đàn mandolin hay còn được gọi là Măng Cầm – Việt Hoá hoặc Mandolino – Phiên âm tiếng Ý. Đây là một loại nhạc cụ dây thuộc họ đàn dây gỗ, có nguồn gốc từ Italia. Nó có hình dạng giống như một phiến đá cắt thành hình bầu dục, có thường là 8 dây chia thành 4 cặp. Âm thanh của đàn mandolin thường rất sáng và sắc nét. Thường được sử dụng trong nhạc dân gian, nhạc cổ điển và cả nhạc hiện đại.
Cấu tạo
Xét về kích thước, đàn Mandolin chỉ nhỉnh hơn Ukulele một chút. So với Guitar thì nhỏ hơn rất nhiều. Cấu tạo chi tiết của loại đàn này như sau:
- Thân đàn: Truyền âm thanh và định hình hình dạng tổng thể của nhạc cụ.
- Mặt trên (top): Tạo ra âm thanh của đàn, và được chế tác mỏng để có thể phản hồi âm thanh một cách tốt nhất.
- Cần đàn (neck): Chứa các phím âm để chơi các nốt nhạc khác nhau và nối liền với thân đàn thông qua một phần liên kết gọi là cần nối (neck joint).
- Phím đàn (fretboard): Phím đàn là một bề mặt phẳng dài bên trên cần đàn, được làm từ gỗ hoặc vật liệu tương tự. Và có các vạch phím để giúp người chơi định vị các nốt nhạc trên cần đàn.
- Dây đàn: Đàn mandolin thường có 8 dây, được chia thành 4 cặp. Mỗi cặp dây này được điều chỉnh cùng một nốt nhạc để tạo ra âm thanh tròn đầy và sắc nét.
- Nút cần (nut) và nấm vặn (bridge): Nút cần và nấm vặn là các thành phần nhỏ được làm từ vật liệu như xương hoặc nhựa. Được đặt ở hai đầu của cần đàn để giữ và điều chỉnh dây đàn mandolin.
Âm thanh
Âm thanh của mandolin có đặc điểm sáng và rõ ràng. Nếu từng được nghe bạn sẽ rất dễ nhận ra nó ở bất cứ đâu. Nhờ cấu trúc dây chia thành các cặp, mỗi cặp dây được điều chỉnh cùng một nốt nhạc đã tạo ra những âm thanh tròn đầy và vô cùng sắc nét. Điều này cũng giúp cho mandolin có khả năng tái tạo các giai điệu nhanh. Do đó, nhạc cụ này thường được sử dụng trong các bản nhạc dân gian, nhạc cổ điển và các thể loại nhạc hiện đại.
Cách chơi
Cách chơi Mandolin không khó như nhiều người vẫn nghĩ. Chỉ cần có sự kiên trì và chăm chỉ luyện tập, chắc chắn bạn sẽ chinh phục được chiếc đàn này. Sau đây là một số kỹ thuật chơi đàn cơ bản:
Cầm đàn và đặt ngón tay
Cầm đàn mandolin giống như cách cầm guitar, với cánh tay phải để chơi các hợp âm hoặc các nốt nhạc đơn. Ngón tay trái được sử dụng để bấm các phím âm trên phím đàn.
Các hợp âm cơ bản
Học các hợp âm cơ bản như hợp âm Đô, Sol, Ré, và La để có thể chơi các bản nhạc đơn giản. Các hợp âm này thường được chơi bằng cách bấm vào các phím âm trên phím đàn.
Kỹ thuật bấm phím
Để đạt được âm thanh sắc nét và rõ ràng, người chơi cần phải học cách bấm phím đúng kỹ thuật. Điều này bao gồm cả việc áp dụng áp lực đủ lớn để tạo ra âm thanh. Nhưng không quá mạnh để không làm vỡ dây đàn.
Sử dụng các kỹ thuật đặc biệt
Các kỹ thuật như tremolo (rung dây), trill (liên tục lên xuống giữa hai nốt nhạc). và đánh động (strumming) cũng được sử dụng để tạo ra hiệu ứng âm nhạc đặc biệt và phong phú.
Cách chọn đàn Mandolin chuẩn nhất
Để chọn được một chiếc Mandolin ưng ý, bạn có thể dựa vào một số cách sau:
Dựa vào loại đàn
Đàn mandolin có thể được phân loại thành các loại khác nhau như Mandolin A-Style, F-Style, hoặc Oval-hole. Mỗi loại có hình dạng và âm thanh khác nhau. Vì vậy bạn cần quan tâm đến mục đích sử dụng và âm thanh mà bạn muốn để chọn loại đàn cho phù hợp.
Kích thước & kiểu dáng
Về kích thước (Size)
Đàn mandolin có thể có kích thước khác nhau. Từ các model nhỏ gọn (thường được gọi là mandolin tấm – flatback) đến các model lớn hơn (thường được gọi là mandolin hộp – bowlback). Trong đó, Mandolin tấm thường dễ chơi hơn cho người mới bắt đầu. Còn mandolin hộp có thể cung cấp âm thanh ấm hơn và thích hợp cho các bản âm nhạc cổ điển.
Về Kiểu dáng (Style)
Có hai kiểu dáng chính của mandolin là A-Style và F-Style.
- Mandolin kiểu A (A-Style): Có hình dạng đơn giản, hầu như không có nơi nào phức tạp. Đây là sự lựa chọn phổ biến cho những người mới bắt đầu và có thể phục vụ nhu cầu của họ.
- Mandolin kiểu F (F-Style): Có thiết kế phức tạp hơn với đường viền hình lượn sóng và nút bảo vệ. Loại này thường đắt hơn và được ưa chuộng bởi những người chơi nâng cao và chuyên nghiệp.
Chất liệu
Có nhiều loại vật liệu tạo nên một chiếc Mandolin. Trong đó, gỗ là vật liệu cho âm thanh chuẩn nhất. Tuy nhiên, loại này thường có giá thành khá cao. Nếu là người mới bắt đầu, bạn có thể tìm mua các loại đàn Mandolin từ những chất liệu như nhựa, hợp chất,… với mức giá rẻ hơn để làm quen với loại đàn này.
Âm thanh
- Nếu bạn thích âm thanh rõ ràng, sáng và sắc nét, bạn nên tìm mandolin có mặt trên làm từ gỗ tuyết tùng (spruce) hoặc các loại gỗ khác có đặc tính tương tự.
- Nếu bạn muốn âm thanh ấm hơn và có nhiều cảm xúc hơn. có thể bạn sẽ thích đàn mandolin làm từ gỗ gụ (maple) cho thân đàn.
- Còn nếu bạn muốn một chiếc đàn hội tụ cả 2 loại âm thanh trên. hãy thử nhiều loại đàn khác nhau và lắng nghe cẩn thận.
Mua đàn Mandolin ở đâu chất lượng?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều địa chỉ bán đàn Mandolin. Vậy mua đàn Mandolin ở đâu chất lượng? Câu trả lời là:
Mua tại các cửa hàng uy tín
Tại các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. bạn có thể dễ dàng tìm thấy những địa chỉ bán đàn mandolin. Hãy theo dõi các kênh bán hàng của họ và tìm hiểu về những đánh giá từ khách hàng đã mua. Tiếp theo đến cửa hàng để khảo sát trực tiếp chất lượng sản phẩm. Nếu lần đầu mua hàng, tốt nhất hãy đi cùng một người “trong nghề” để tìm được địa chỉ uy tín nhất.
Order hàng từ nước ngoài
Bên cạnh mua trực tiếp tại Việt Nam, bạn cũng có thể order đàn Mandolin từ nước ngoài thông qua các đơn vị mua hộ. Đây là dịch vụ mua hàng đang rất được thịnh hành hiện nay. Bạn sẽ không cần phải đến tận cửa hàng bán Mandolin. Thay vào đó bạn chỉ cần tìm một đơn vị mua hộ uy tín. Chọn sản phẩm cần mua và đợi công ty mua hộ đặt hàng tại nước ngoài. Sau đó giao về Việt Nam rồi chuyển đến tận tay của bạn.
Đàn Mandolin với kích thước vừa phải và âm thanh độc đáo chính là gợi ý hoàn hảo nếu bạn muốn thử sức với âm nhạc. Hy vọng qua bài viết trên bạn đã hiểu thêm phần nào về loại đàn này. Cũng như có kinh nghiệm để có thể mua được một chiếc Mandolin chất lượng.